Türkiye, komşu ülkeler Etiyopya ve Somali ortasındaki hasımlığın son bulması için elini taşın altına sokuyor.
Edinilen bilgiye nazaran, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali, mayıs ayında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a mektup yazarak, Etiyopya ile Somali ortasındaki ihtilafa dair Ankara’nın takviyesini istedi.
TEMMUZ ZİRVESİ
Aynı talebin Somali’den de gelmesi üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘Krizi çözün’ talimatıyla harekete geçen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ilk teşebbüsünü temmuz ayında yaptı. Bilindiği üzere Fidan, 1 Temmuz’da Etiyopya Dışişleri Bakanı Taye Atske Selassie ile Somali Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanı Ahmed Muallim Fiqi’yi Ankara’da ağırladı.
ANKARA TEMASI
İki ülkenin Dışişleri Bakanları, Bakan Fidan’ın ev sahipliğinde tıpkı fotoğraf karesinde yer alırken, toplantı sonucunda taraflar, ortalarındaki sıkıntıyı barışçıl biçimde çözme istikametindeki niyetlerini ortak açıklamayla kayda geçirdi ve 2 Eylül tarihinde Ankara’da tekrar bir ortaya gelmeyi taahhüt etti. Somali tarafıyla en üst seviyede yürütülen temaslar sonucunda, ikinci tıp görüşmelerin 2 Eylül yerine bugün Ankara’da gerçekleştirilmesi kararlaştırıldı. Yürütülen diplomatik sürecin devamı olarak, iki ülke heyetleri bugün Ankara’da masaya oturacak.
“ARTIK BARIŞIN”
Görüşmelerde, iki ülkenin gereksinim, kaygı ve yaklaşımları dikkate alınarak bir uzlaşmaya varılması hedeflenirken, Ankara’nın, 1 Temmuz tarihinden bu yana bölge ülkeleriyle de temaslarını sürdürdüğü ve onların da sürece takviyesini istediği öğrenildi.
“GERİLİM BİTSİN”
Erdoğan, geçtiğimiz hafta sonu Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali ile telefonda görüşerek Türkiye ile Etiyopya ikili alakaları, bölgesel ve global gelişmeler ele almıştı. Görüşmede, iki ülke ortasındaki bağların her geçen gün daha da güçlendiğini tabir eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Somali ile Etiyopya ortasındaki tansiyonun sonlandırılması için Türkiye’nin çabalarını sürdürdüğünü, Etiyopya’dan Somali’nin birliğine, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne yönelik telaşlarını giderecek adımlar atılmasının süreci kolaylaştıracağını söylemişti.
MAHMUD İLE GÖRÜŞTÜ
Öte yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Somali Cumhurbaşkanı Hasan Pir Mahmud ile bir telefon görüşmesi yaptı. Görüşmede, Somali ile Etiyopya ortasındaki gerginlik, bölgesel ve global gelişmeler ele alındı. Erdoğan, Somali’nin Etiyopya ile yaşadığı gerginliğin tahlili için Türkiye’nin uğraşlarına devam edeceğini, uzlaşının tesisi için Türkiye’de gerçekleşecek ikinci cins görüşmelerinde somut sonuçlar beklendiğini belirtti.
SON GÜNLERDE ARTAN VE YILLARDIR DEVAM EDEN SOMALİLAND KRİZİ
Etiyopya’nın, Kızıldeniz kıyılarına erişim sağlamak için Somali’den tek taraflı bağımsızlık ilan eden “Somaliland”la yaptığı muahede, son yıllarda Afrika’da tırmanışa geçen bölgesel tansiyonu yine yükseltmişti.
Etiyopya ile Somaliland ortasında liman kullanımı ve denize erişim için 1 Ocak’ta imzalanan mutabakat zaptı, Etiyopya’nın hem ticari hem de askeri olarak Somaliland kıyılarında faaliyet yürütmesine izin veriyor. Somaliland Başkanı Musa Bihi Abdi, mutabakatın tamamlanmasıyla Etiyopya’nın kendilerini “bağımsız” olarak tanıyacağını söylerken muahedeyi “yasadışı” sayan Somali’den çok sert reaksiyon gelmişti.
1991 yılında Somali’den tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan eden Somaliland, milletlerarası alanda büyük ölçüde tanınmıyor, Somali de Somaliland’in kendi toprakları olduğunu söylüyor. Somali Ulusal Haber Ajansı, 2023 yılı aralık ayının sonunda, Cibuti’nin yürüttüğü arabuluculuk çalışmaları kapsamında, Somali ve Somaliland’ın ortalarındaki ihtilafı çözmek için görüşmelere yine başlayacağını duyurmuştu.